Cách nhận biết bệnh nấm lưỡi ở trẻ em nhanh nhất và sớm nhất

Bệnh nấm lưỡi ở trẻ em là căn bệnh khá phổ biến, tuy không gây nguy hiểm những là nguyên nhân khiến trẻ quấy khóc và bỏ bú. Vậy nguyên nhân nào dẫn tới bệnh? Dấu hiệu là gì? Làm sao để phòng ngừa bệnh? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây. 

Bệnh nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh là bệnh gì?

Bệnh nấm miệng hay còn gọi là bệnh tưa lưỡi là tình trạng màng giả mạc màu trắng xuất hiện trên niêm mạc miệng, cụ thể là bề mặt trên của lưỡi do nấm candida albicans gây ra. Bệnh ban đầu là những chấm trắng, sau đó phát triển nhanh và ăn sâu vào lớp niêm mạc lưỡi, vòm họng, gây đau, khó chịu, khó bong chóc, dễ chảy máu khi bóc. 

Bệnh thường xảy ra ở trẻ giai đoạn từ sơ sinh đến 9-10 tuổi và cũng có thể gặp ở trẻ 15 tuổi. 

Bên cạnh những tổn thương trên, trẻ còn gặp khó khăn trong ăn uống, dễ kích động và cáu kỉnh. Bệnh có thể truyền sang mẹ trong quá trình bú, nhiễm nấm có thể lây nhiễm qua giữa ngực mẹ và miệng trẻ. 

Nguyên nhân bệnh tưa lưỡi ở trẻ sơ sinh 

Trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh dễ bị tưa lưỡi do ít tiết nước bọt, nêm mạc miệng ở môi trường axit có chỉ số pH thấp. Bệnh dễ xuất hiện lúc trẻ không được vệ sinh răng miệng cẩn thận, tạo điều kiện cho nấm sinh sôi và phát triển thành các tưa lưỡi. 

Những thông tin quan trọng về kháng sinh cho trẻ em mẹ nên biết

Nguyên nhân cụ thể gây ra bệnh nấm lưỡi ở trẻ gồm: 

• Trẻ vệ sinh răng miệng không đúng cách hoặc không thường xuyên, nhất là sau khi bú hoặc sau khi ăn bột xong, hay cho trẻ ngậm vú quá lâu 
• Bênh lây qua đường sinh dục của mẹ lúc sinh thương hoặc các đốm trắng trên ngực, núm vú của mẹ 
• Trẻ bị mắc hội chứng Raynaud, bệnh chàm, ung thư, HIV hoặc các bệnh lý miễn dịch khác làm suy giảm sức đề kháng của trẻ
• Trẻ dùng nhiều corticoid đường hít để điều trị hen suyễn, thuốc điều trị ung thư, thuốc kháng sinh cũng làm thay đổi hệ cân bằng vi sinh tạo điều kiện cho vi khuẩn nấm lưỡi phát triển. 

Dấu hiệu mắc nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh

• Những chấm trắng nhỏ hình tròn xuất hiện phái trên đầu lưỡi, xếp thành một sợi dây trên đó. Các chấm trắng dần lan rộng thành mảng trên bề mặt lưỡi. Về lâu về dài trẻ mất vị giác, bỏ bú, biếng ắn, quấy khóc 
• Một khi không được điều trị bệnh phát triển có thể lan vào đường thở gây ho, viêm phổi, viêm phế quản. Lan xuống dạ dày có thể dẫn đến tiêu chảy, nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ 
• Tưa lưỡi bám chặt vào bề mặt lưỡi, khó bong, khi cọ xát hoặc cố cậy sẽ gay đau đớn, chảy máu, nặng có thể nhiễm khuẩn, nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ. 

Nhiễm vi khuẩn HP ở trẻ em - Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị

Cách phân biệt tưa lưỡi và cặn sữa ở trẻ sơ sinh:

• Cặn sữa xuất hiện sau khi trẻ bú mẹ hoặc uống sữa. Cặn sữa có dạng chấm nhỏ màu trắng, dễ bong và trôi khi có nước bọt hoặc uống nước 
• Cặn sữa không chảy máu, gây đau hoặc làm trẻ khó chịu g
• Cặn sữa nếu thành lớp dày có thể ảnh hưởng vị giác nhưng có thể khắc phục khi lấy hết cặn sữa ra ngoài 

Điều trị cho trẻ bị tưa lưỡi

Trường hợp nấm lưỡi nhẹ 

Khi bị tưa lưỡi nhẹ, trẻ chưa cần phải dùng đến thuốc, mẹ chỉ cần tiến hành vệ sinh khoang miệng và đánh tưa lưỡi theo hướng dẫn của bác sĩ. Các bước đánh tưa lưỡi cho trẻ: 

• Rửa tay sạch bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn để đảm bảo vô khuẩn 
• Để trẻ nằm cố định trên giường hoặc nhờ người ôm nếu trẻ không chịu nằm yên  
• Quấn miếng gạc mềm vào đầu ngón tay trỏ hoặc đeo miếng gạc tưa lưỡi dạng ống vô trùng 
• Pha sẵn dung dịch Nystatin 500.000 đơn vị v nhúng ngón tay đã băng gạc vào dung dịch này, sau đó chạm nhẹ vào môi dưới của trẻ để mở miệng bé. Đưa nhẹ ngón tay vào mặt trên của lưỡi, lau từ từ từ mặt trong ra ngoài một lượt rồi thay miếng gạc. Lặp lại 2 lần nếu trẻ có nhiều mảng tưa lưỡi   đã được pha sẵn chuẩn bị trước đó rồi chạm nhẹ vào môi dưới của trẻ để trẻ mở miệng. 
• Thay miếng gạc khác rồi lau mặt trong 2 bên má, vòm miệng, vùng nướu để loại bỏ tình trạng tưa lưỡi lan rộng sang vùng khác.

Bệnh nhiễm trùng máu ở trẻ em và những thông tin bạn nên biết

• Cẩn thận tránh để tưa lưỡi rơi vào miệng bé, hay chọc tay quá sâu gây kích thích cổ họng, nôn hoặc thậm chí tổn thương họng trẻ  
• Sử dụng dung dịch chứa hoạt chất chống nấm hoặc dung dịch muối NaCl 0,9% 4 lần/1 ngày  
• Thực hiện việc này trước bữa ăn 30 phút để tránh trẻ nôn trớ 
• Trẻ dưới 12 tháng tuổi không được sử dụng mật ong để đánh tưa lưỡi 
• Tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý mua thuốc đánh tưa lưỡi cho trẻ 
• Không cậy tưa lưỡi bằng mọi hình thức vì có thể gây chảy máu, đau đớn và nhiễm trùng 

Ngoài ra, mẹ có thể cho trẻ súc miệng nước muối sinh lý hoặc hoặc dung dịch iod povidine 1% hằng ngày. Nếu trẻ sơ sinh hoặc còn nhỏ chưa biết súc miệng, mẹ có thể dùng gạc thấm dung dịch để lau sạch khoang miệng và vùng lưỡi cho trẻ sau khi ăn mỗi ăn. 

Trường hợp trẻ bị bệnh nấm lưỡi nặng

Trường hợp trẻ bị nặng, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp với tình trạng bệnh và độ tuổi của bé, các loại thuốc phổ biến như nystatin, mycostatin, miconazol,... Trường hợp trẻ bỏ bú, đau nhiều, nấm lan rộng, trẻ cần kết hợp thêm thuốc kháng nấm toàn thân bằng đường uống như fluconazole hoặc itraconazole.

Một số lưu ý khi điều trị thuốc:

• Khi điều trị ổn định, cần vệ sinh răng miệng cho trẻ thường xuyên và tưa lưỡi ít trong 2 ngày tiếp theo
• Không cố cậy tưa lưỡi bằng mọi hình thức, dễ khiến gây nhiễm khuẩn 
• Có thể cần kết hợp điều trị cho cả mẹ và bé 

Cách phòng bệnh nấm lưỡi cho trẻ sơ sinh 

Bên cạnh các cách điều trị bệnh, phòng bệnh nấm lưỡi cho trẻ sơ sinh cũng rất quan trọng. Nhờ đó, mẹ và gia đình có thể chủ động loại bỏ các tác nhân gây hai đến sức khỏe của trẻ, tạo môi trường tốt cho trẻ phát triển. Cách phòng bệnh nấm lưỡi cho trẻ sơ sinh hiệu quả tốt nhất khi có thể phòng ở cả mẹ và bé. 

Đối với trẻ:

• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ cho con thường xuyên, nhất là sau khi bú hoặc khi ăn
• Sử dụng nước muối sinh lý 0,9% hoặc nước ấm để làm sạch vùng miệng của trẻ 
• Không dùng chung khăn tắm với trẻ nhỏ, mỗi đồ dùng, đồ chơi của trẻ cần thường xuyên làm sạch bằng nước nóng để tiêu khuẩn vi khuẩn và nấm 
• Cho trẻ kết hợp điều trị với nâng cao sức đề kháng nếu trẻ mắc các bệnh liên quan đến hệ miễn dịch như HIV, đái tháo đường 

Đối với mẹ:

• Lau hai đầu vú thường xuyên, cụ thể trước và sau khi cho con bú 
• Giữ gìn vệ sinh nhà cửa thông thoáng, sạch sẽ, tránh ao tù nước đọng, ẩm thấp sinh vi khuẩn
• Khi mang thai nếu phát hiện bị nhiễm nấm âm đạo, mẹ cần khám bác sĩ kịp thời để được điều trị tránh lây nhiễm cho trẻ trong quá trình sinh thường
• Trong quá trình nuôi con, cho con bú, nếu mẹ phát hiện bị nấm núm vú cũng ngay lập tức khám và điều trị để tránh lây lan sang cho trẻ sơ sinh khi bú sữa mẹ
• Không hôn, thơm má trẻ tùy tiện, nhất là người lạ vì đây là con đường nhanh nhất nhiễm nấm cho trẻ.

Mặc dù bệnh nấm lưỡi ở trẻ em không nguy hiểm cho trẻ nhưng để lâu có thể ảnh hưởng đến việc ăn uống của trẻ. Hậu quả trẻ có thể thiếu chất dinh dưỡng, phát triển không toàn diện, suy dinh dưỡng,… Vì thế, mẹ phải luôn theo dõi và quan sát biểu hiện của trẻ để có thể phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.

TuThuoc24h