Cường giáp là một hội chứng tập hợp các triệu chứng do nhiều bệnh gây ra, trong đó bệnh Basedow là nguyên nhân chủ yếu. Vậy bệnh cường giáp có nguy hiểm không? Cùng tuthuoc24h.net tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Bệnh cường giáp là bệnh gì?
Cường giáp là tình trạng do tăng hoạt động tuyến giáp gây bởi mức độ tăng quá mức nồng độ hormone giáp. Cường giáp là không phải là bệnh riêng biệt mà là một hội chứng phổ biến tập hợp các triệu chứng được gây nên bởi nhiều bệnh, trong đó nguyên nhân đa số do bệnh bướu giáp trạng mà dân gian thường gọi là bướu cổ. Có hai loại bướu cổ phổ biến gây ra hội chứng cường giáp là bệnh Basedow hay còn gọi là bướu cổ lồi mắt và bướu cổ đa nhân nhiễm độc.
Cường giáp thường xảy ra phổ biến ở đối tượng nữ nhiều hơn nam và hiếm gặp ở đối tượng thiếu niên. Thông thường bệnh thường bắt đầu xuất hiện ở độ tuổi 20 – 50, ít có trường hợp mắc phải ở độ tuổi trên 60.
Triệu chứng cường giáp như thế nào?
Các triệu chứng thường hay gặp của cường giáp do dư thừa hormone khiến ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể. Trong đó dấu hiệu rõ nét nhất sẽ xuất hiện tại cơ quan tuyến giáp, mắt, da, cơ, rối loạn chuyển hóa, điều hòa thân nhiệt, hệ thần kinh và tim mạch.
Triệu chứng rối loạn chuyển hóa và điều hòa thân nhiệt
Thường biểu hiện bằng việc:
- Uống nhiều nước nhưng cảm giác nhanh mau khát, ăn nhiều nhưng cũng mau đói và cơ thể gầy đi cân nặng sút;
- Luôn trong trạng thái có cảm giác nóng bức, cơ thể đổ nhiều mồ hôi, đôi khi xuất hiện cơn sốt nhẹ khiến cho người bệnh rất sợ nóng;
- Lòng bàn tay luôn nóng ấm, thường xuyên ẩm ướt, mọng nước – đây là dấu hiệu đặc trưng của bàn tay người bệnh Basedow;
- Tăng nhu động ruột, tiêu chảy hoặc giảm tiết dịch ở đường tiêu hóa;
Triệu chứng liên quan đến tim mạch
Các triệu chứng bệnh cường giáp bao gồm:
- Tim có cảm giác tăng động với biểu hiện gồm: thường xuyên hồi hộp, đánh trống ngực, tim đập nhanh. Mạch quay nảy mạnh và căng. Huyết áp trên tăng còn huyết áp dưới bình thường hoặc giảm;
- Có khả năng xuất hiện các triệu chứng của suy tim như mệt mỏi, khó thở về đêm hoặc khó thở sau khi gắng sức, có dấu hiệu phù chi...;
- Đôi khi việc rối loạn nhịp tim dẫn đến hiện tượng rung nhĩ tim;
- Có thể dẫn đến các cơn đau thắt ngực ngay cả khi gắng sức hoặc trong lúc nghỉ, nguyên nhân được xác định là do nhu cầu oxy cao, cơ tim tim hoạt động quá mức.
Triệu chứng xuất hiện bướu tuyến giáp
Tuyến giáp to sẽ xuất hiện ở các mức độ khác nhau, lan rộng, sờ tay vào phần bướu thấy mềm. Xuất hiện ở cổ bên phải thường lớn hơn bên trái, không có dấu hiệu của tình trạng viêm như sưng nóng, ửng đỏ hay có cảm giác đau tại tuyến giáp.
Triệu chứng biểu hiện thần kinh – tinh thần – cơ
Một số triệu chứng điển hình ở hệ thần kinh, tinh thần người bệnh, dấu hiệu liên qua đến cơ:
- Người bệnh sẽ có dấu hiệu cảm thấy bồn chồn, tính tình có sự thay đổi tiêu cực, dễ cáu gắt, xúc động, giận dữ;
- Có thể xuất hiện những cơn đau đầu, chóng mặt, cảm thấy sợ ánh sáng, giấc ngủ bị rối loạn, cơ thể mệt mỏi, năng suất làm việc giảm;
- Liên tục run tay, bên cạnh đó có thể kèm theo run lưỡi, môi, đầu, chân;
- Có khả năng xuất hiện những cơn kích động hoặc lú lẫn, hoang tưởng nhưng mức độ này rất hiếm;
- Có những biểu hiện về tổn thương cơ ở các cấp độ khác nhau như mỏi cơ, yếu cơ, nhược cơ hoặc liệt cơ có tính chu kì.
Triệu chứng liên quan đến mắt
Bên cạnh các cơ quan khác, ở mắt cũng có những triệu chứng giúp phát hiện bệnh cường giáp:
- Mắt có thể bị lồi, và dấu hiệu lồi có thể xuất hiện cả hai bên, cân xứng hoặc không;
- Chói mắt, cộm mắt, cảm thấy đau nhức nơi hốc mắt, chảy nước mắt;
- Ngoài ra có thể phù nề mi mắt, kết mạc, đỏ giác mạc, xuất hiện đau khi liếc mắt…
Bên cạnh những triệu chứng xuất hiện phổ biến tại các cơ quan của cơ thể liệt kê ở trên thì một số dấu hiệu giúp phát hiện bệnh cường giáp như xuất hiện rối loạn chức năng một số tuyến nội tiết như tuyến thượng thận, sinh dục hoặc tuyến ức.
Cường giáp có nguy hiểm không?
Bệnh cường giáp có nguy hiểm không? Đây là những băn khoăn không thể thiếu đối với người bệnh và cả người bình thường. Hội chứng này không phải hiếm gặp, và hiện nay đã có thể chữa khỏi. Tuy nhiên,nếu không được phát hiện và có cách điều trị kịp thời, cường giáp có khả năng gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe người bệnh bao gồm các biến chứng sau:
Biến chứng tim mạch
Tình trạng nhịp tim nhanh thường phổ biến gặp ở bệnh nhân bị cường giáp, các rối loạn nhịp tim nghiêm trọng hơn có thể gặp phải như rung nhĩ tim. Nếu không kịp thời điều trị có thể dẫn đến suy tim cho người mắc hội chứng cường giáp.
Cơn bão giáp
Tình trạng hormone tăng quá cao, khiến các triệu chứng đột ngột trở nên rõ rệt và nặng nề hơn. Người bệnh có thể bị đe dọa đến tính mạng nếu không kịp thời được chẩn đoán và điều trị.
Lồi mắt ác tính
Cường giáp do bệnh Basedow gây ra người bệnh có khả năng bị lồi mắt, nước mắt thường xuyên chảy và nhạy cảm hơn đối với ánh sáng, hay kèm theo việc xuất hiện viêm kết mạc, giác mạc có dấu hiệu bị tổn thương.
Làm thế nào để chẩn đoán bệnh cường giáp?
Khi xuất hiện một hay nhiều trong số các dấu hiệu cảnh báo hội chứng cường giáp, điều tốt nhất nên làm là hãy đến nhanh chóng đến cơ sở y tế uy tín để được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám và đưa ra các cận lâm sàng thích hợp để chẩn đoán bệnh. Các biện pháp thường dùng để chẩn đoán bao gồm:
- Siêu âm tuyến giáp: cách này sẽ giúp phát hiện tuyến giáp to không, có nhân giáp không; hay có tăng sinh mạch máu tại tuyến giáp không.
- Xét nghiệm máu: xác định nồng độ hormon tuyến giáp T3 và T4 tăng. Ngoài ra xem xét nồng độ hormone tuyến yên TSH thường giảm.
Điều trị hội chứng cường giáp
Người mắc bệnh cường giáp có thể được điều trị dễ dàng bằng các biện pháp nội khoa. Tùy vào mức độ nghiêm trọng, nguyên nhân gây bệnh, tuổi tác và bệnh lý mắc kèm của bệnh nhân. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định phù hợp, một số phương pháp phổ biến hiện nay:
Sử dụng thuốc kháng giáp
Người bệnh chỉ cần uống thuốc để điều trị theo đơn kê của bác sĩ. Thuốc sẽ làm giảm các triệu chứng của cường giáp, ngăn chặn tuyến giáp sản sinh quá nhiều hormon. Điều quan trọng cần lưu ý là thời gian điều trị bệnh cần kéo dài liên tục 12-18 tháng. Vì thế nên người bệnh không được tự ý bỏ thuốc khi thấy không còn các triệu chứng của bệnh. Bởi một số người có thể kiểm soát được triệu chứng sau khi uống thuốc, cũng có người tái phát. Thuốc có tác dụng phụ, gây tổn hại đến gan, thậm chí còn có khả năng nhỏ gây tử vong.
Phóng xạ i-ốt
Sử dụng để hủy hoặc thu nhỏ khối bướu ở cổ và làm giảm các triệu chứng ở tuyến giáp. Tốt nhất với bệnh nhân trên 21 tuổi ,bệnh nhân nhỏ hơn không thể kiểm soát bệnh khi dùng thuốc. Các điệu chứng sẽ giảm dần trong vòng từ 3 – 6 tháng.
Phẫu thuật tuyến giáp
Phẫu thuật sẽ là phương pháp điều trị dành cho những bệnh nhân có tuyến giáp lớn; vì chúng ngăn chặn hoặc can thiệp vào các cấu trúc khác ở vùng cổ. Ngoài ra, còn áp dụng cho đối tượng chống chỉ định với thuốc kháng giáp hay phóng xạ i-ốt. Phương pháp phẫu thuật ít được sử dụng bởi có thể để lại biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe. Một số biến chứng như: liệt dây thanh quản, khản giọng, suy yếu tuyến cận giáp, suy giáp.
Một số lưu ý giúp phòng ngừa bệnh cường giáp
Để phòng ngừa hội chứng cường giáp cũng như hạn chế tiến diễn của bệnh, cần xây dựng những thói quen trong quá trình sinh hoạt và phong cách sống. Một số điều dưới đây sẽ giúp bạn phòng ngừa và hạn chế diễn tiến bệnh cường giáp:
- Nếu xuất hiện những biến chứng về mắt do bệnh Grave; hãy bảo vệ mắt của bạn bằng cách sử dụng kính kèm theo sử dụng nước mắt nhân tạo. Vào ban đêm cũng nên đeo dụng cụ bảo vệ mắt;
- Phóng xạ i-ốt không được sử dụng đối với phụ nữ đang trong giai đoạn thai kì. Vì điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của em bé;
- Để nhận được kết quả điều trị như mong muốn đối với hội chứng cường giáp cần phải kiên trì. Bác sĩ phải có thời gian kiểm tra sự mạnh lên của tình trạng nhược giáp (giảm năng tuyến giáp) sau điều trị và chẩn đoán nguy cơ tái phát của bệnh cường giáp;
- Khi cảm thấy tim đập nhanh, cơ thể sụt cân nghiêm trọng, tiêu chảy,.. cần nhanh chóng khám bác sĩ;
- Khi điều trị, để đạt được hiệu quả không được tập thể dục cho đến khi bệnh được kiểm soát;
- Không nên hút thuốc bởi hút thuốc có thể khiến cho các vấn đề về mắt trở nên xấu đi;
- Chú ý: Bệnh cường giáp sau phẫu thuật có thể tái phát, tỷ lệ từ 10% đến 15% bệnh nhân.
Bệnh cường giáp có thể gây biến chứng nguy hiểm nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Vì thế khi gặp các dấu hiệu liên quan đến bệnh, cần đến cơ sở y tế khám kịp thời. Hy vọng bài viết này đã giúp cho bạn có thêm thông tin hữu ích để bảo vệ sức khỏe.
Tuthuoc24h