Tiền mãn kinh là quá trình chuyển đổi mãn kinh ở phụ nữ, bắt đầu từ khoảng 45 đến 55 tuổi. Một trong những triệu chứng tiền mãn kinh đó là cơ thể sẽ không xuất hiện chu kỳ rụng trứng, kinh nguyệt sẽ mất đi và không còn khả năng sinh sản. Vậy chị em phụ nữ cần phải chú ý những gì khi bước vào giai đoạn này? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho chị em những thông tin bổ ích.
Tiền mãn kinh là gì?
Tiền mãn kinh là khoảng thời gian trước khi mãn kinh thực sự. Trong khoảng thời gian này, trong cơ thể người phụ nữ sẽ thay đổi và gây nên các triệu chứng như bốc hỏa, rối loạn kinh nguyệt, vv. Các triệu chứng này có thể tồn tại vài tháng hoặc có khi vài năm sau kỳ kinh nguyệt cuối cùng. Sau khi mãn kinh thì người phụ nữ sẽ đi vào giai đoạn hậu mãn kinh, kéo dài đến cuối cuộc đời.
Rối loạn tiền mãn kinh
Hầu hết chị em phụ nữ khi bước vào độ tuổi 40 sẽ bắt đầu có những biểu hiện của rối loạn tiền mãn kinh. Điều này khiến cho nữ giới cảm thấy mệt mỏi, khó chịu, tâm trạng cáu gắt... ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nữ và khả năng giao tiếp đối với người thân hoặc đồng nghiệp xung quanh.
Những thay đổi trong cơ thể khi bạn bước vào giai đoạn tiền mãn kinh
1. Kinh nguyệt không đều
Kinh nguyệt không đều là triệu chứng tiền mãn kinh đầu tiên dễ nhận thấy nhất. Ở giai đoạn này, phụ nữ sẽ gặp phải các vấn đề như: khó xác định được thời kỳ rụng trứng, khoảng thời gian giữa các chu kỳ kinh nguyệt dài hơn hoặc ngắn hơn, lượng máu kinh thay đổi có thể rất ít hoặc rất nhiều, hoặc thậm chí mất kinh ở một vài chu kỳ.
Nếu kỳ kinh của bạn kéo dài từ 7 ngày trở lên, có thể bạn đang ở trong giai đoạn tiền mãn kinh sớm. Nếu khoảng thời gian giữa hai kỳ kinh là từ 60 ngày trở lên, có khả năng bạn đang ở giai đoạn tiền mãn kinh muộn.
2. Giảm khả năng sinh sản
Triệu chứng tiền kinh mãn kinh tiếp theo là khả năng thụ thai của bạn giảm. Nguyên do là chu kỳ kinh nguyệt không đều khiến sự rụng trứng trở nên bất thường. Tuy nhiên, miễn là bạn vẫn có kinh, sự thụ thai vẫn có thể xảy ra.
3. Bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm
Bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm là triệu chứng phổ biến nhất trong số các triệu chứng tiền mãn kinh. Có khoảng 2/3 phụ nữ trải qua giai đoạn tiền mãn kinh gặp phải hiện tượng này.
Bốc hỏa là cảm giác nóng đột ngột, thường là xung quanh mặt và phần trên cơ thể. Khi bị bốc hỏa, mặt, ngực của bạn cũng có thể có màu đỏ và bạn thường đổ nhiều mồ hôi. Một số phụ nữ còn gặp phải tình trạng tim đập nhanh. Khi cơn bốc hỏa qua đi, bạn có thể cảm thấy ớn lạnh.
Triệu chứng đổ mồ hôi đêm cũng diễn ra tương tự, bạn có thể bị đánh thức bởi cơ thể ướt đẫm mồ hôi. Có người bị đổ mồ hôi nhiều đến mức phải thay quần áo và drap trải giường.
4. Chóng mặt
Chóng mặt là một triệu chứng tiền mãn kinh gây ra bởi sự suy giảm nồng độ hormone. Ở giai đoạn này, bạn có thể gặp phải các triệu chứng như: chóng mặt, có cảm giác buồn nôn, quay cuồng… Để có thể khắc phục tình trạng này, chị em hãy ăn uống lành mạnh và tập thể dục đều đặn.
5. Chuyển hóa chậm và tăng cân
Trong giai đoạn tiền mãn kinh, nhiều phụ nữ có triệu chứng tăng cân. Nguyên nhân là trong thời kỳ mãn kinh, nồng độ estrogen giảm khiến việc lưu trữ chất béo chuyển từ hông, đùi sang bụng. Nghiên cứu từ Mayo Clinic đã chỉ ra rằng khi estrogen giảm, cơ thể có xu hướng lưu trữ nhiều chất béo hơn và làm chậm khả năng đốt cháy chất béo của quá trình trao đổi chất. Thêm một nguyên nhân khác gây tăng cân nữa là khi cơ thể già đi, chúng ta thường tập thể dục ít hơn và ăn nhiều hơn.
Pic3: thua-can
6. Vị giác kim loại
Đây là một triệu chứng tiền mãn kinh rất hiếm gặp. Người có triệu chứng tiền mãn kinh này có thể nhận thấy một số thực phẩm có mùi vị của kim loại hoặc có hương vị khác nhau trong thời kỳ tiền mãn kinh hoặc sau khi mãn kinh. Ngoài ra, một số phụ nữ trải qua thời kỳ tiền mãn kinh có thể cảm thấy đau hoặc cảm giác nóng rát ở lưỡi, môi, nướu hoặc có các đốm trong miệng do mất cân bằng hormone.
7. Thay đổi tâm trạng, dễ lo âu và trầm cảm
Việc thay đổi nồng độ estrogen đã tác động đến những thay đổi của não và hệ thần kinh. Điều này có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và làm cản trở giấc ngủ ngon. Mặt khác, tình trạng thiếu ngủ có thể gây ra rối loạn tâm trạng, xuất hiện cảm xúc lo âu, trầm cảm hay tính khí thất thường.
8. Mất ngủ và gián đoạn giấc ngủ
Theo Tổ chức Giấc ngủ Quốc gia, Hoa Kỳ, có rất nhiều nguyên nhân khiến bạn bị mất ngủ hay gián đoạn giấc ngủ thời kỳ tiền mãn kinh, bao gồm:
- Estrogen và progesterone là hai hormone thúc đẩy giấc ngủ ngon: Nồng độ hai hormone này suy giảm làm ảnh hưởng đáng kể đến giấc ngủ.
- Những cơn bốc hỏa và tình trạng đổ mồ hôi đêm khiến quần áo ướt đẫm là nguyên nhân làm bạn tỉnh giấc. Mất một lúc lâu bạn mới có thể ngủ lại, đặc biệt nếu bạn phải thay quần áo và drap giường.
- Tình trạng trầm cảm và lo lắng làm ảnh hưởng xấu đến giấc ngủ.
Để hạn chế tình trạng này, bạn nên đi ngủ vào cùng một thời điểm mỗi tối và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi sáng. Ngoài ra, hãy chắc chắn rằng phòng ngủ của bạn thoáng mát, không ồn ào, hạn chế uống nhiều nước trước khi đi ngủ.
9. Tóc rụng và móng giòn
Nồng độ estrogen và progesterone (hai hormone chịu trách nhiệm duy trì mái tóc khỏe mạnh) giảm là nguyên nhân chính khiến tóc bạn bị rụng và móng bị giòn. Tóc trở nên mỏng hơn, bề mặt móng trở nên gồ ghề, dễ gãy. Ngoài ra, tình trạng làn da trở nên khô, ráp trong thời kỳ tiền mãn kinh khiến da đầu của bạn có thể bị khô, gây rụng tóc.
10. Rối loạn chức năng tình dục, giảm ham muốn
Cùng với việc giảm nồng độ estrogen, tình trạng căng thẳng, trầm cảm, lo lắng về chuyện mất dáng theo tuổi tác… đã làm giảm nhu cầu ham muốn tình dục và có thể cản trở việc đạt cực khoái.
Hơn nữa, sự sụt giảm nội tiết tố estrogen khiến các mô âm đạo có thể mất chất bôi trơn, độ đàn hồi. Điều này làm cho thành âm đạo trở nên mỏng, khô, dễ rách và kém linh hoạt. Đây là hiện tượng được gọi là teo âm hộ. Tình trạng mất trương lực mô cũng có thể là nguyên nhân góp phần vào cứng tiểu không tự chủ. Nồng độ estrogen thấp cũng có thể khiến bạn dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu, âm đạo.
11. Mất mật độ xương, gia tăng nguy cơ loãng xương
Một triệu chứng tiền mãn kinh khác là mất dần mật độ xương, gia tăng nguy cơ loãng xương khiến xương giòn, dễ gãy.
Pic5: gay-loang-xuong
Estrogen cũng đảm nhiệm vai trò bảo vệ sức khỏe của xương. Khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh, nồng độ estrogen giảm khiến mật độ xương của bạn bị mất nhanh hơn làm gia tăng nguy cơ loãng xương.
12. Da khô và các vấn đề về da khác
Một trong các triệu chứng tiền mãn kinh dễ nhận thấy nhất là làn da của bạn đang dần bị khô ráp, chảy xệ, dễ bị kích ứng, mỏng dần, dễ bị bầm tím… Ngoài ra, ở giai đoạn tiền mãn kinh, bạn cũng có thể bị mụn trứng cá, phát ban, đặc biệt các vết thương ngoài da lâu lành hơn so với trước kia.
13. Mắt và miệng bị khô
Phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh thường bị khô mắt, viêm mắt, mắt dễ bị kích thích. Tình trạng mắt khô khiến nhiều người không thể đeo kính áp tròng thường xuyên do thiếu chất bôi trơn trên mô che nhãn cầu.
Ngoài ra, họ cũng có thể bị khô miệng gây khó chịu. Tình trạng khô miệng có thể nghiêm trọng đến mức làm ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng. Thiếu nước bọt có thể dẫn đến tăng nguy cơ sâu răng, bệnh nha chu, viêm nướu…
14. Mùi cơ thể
Pic6: xuat-hien-mui-co-the
Nồng độ estrogen giảm gây ảnh hưởng đến vùng dưới đồi. Điều này có thể khiến bạn bị bốc hỏa và đổ mồ hôi. Tình trạng đổ mồ hôi quá nhiều có thể là nguyên nhân gây ra mùi cơ thể.
Để hạn chế tình trạng bốc hỏa, bạn hãy duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và thực hành các kỹ thuật giảm căng thẳng như thiền, yoga… Ngoài ra, bạn nên mặc quần áo bằng chất liệu thoáng mát, tắm rửa thường xuyên và sử dụng chất khử mùi nhằm ngăn ngừa mùi của cơ thể.
15. Trí nhớ giảm, gặp vấn đề với sự tập trung
Mãn kinh cũng ảnh hưởng đến các kỹ năng ngôn ngữ và các chức năng khác liên quan đến trí nhớ. Đây là lý do giải thích tại sao khi bạn trải qua thời kỳ tiền mãn kinh và nồng độ estrogen giảm, bạn có thể gặp khó khăn trong việc ghi nhớ thông tin mới hoặc truy xuất những gì đã có trong đầu. Một lý do khác cho vấn đề trí nhớ là chứng mất ngủ của thời kỳ tiền mãn kinh khiến bạn mệt mỏi, làm ảnh hưởng đến khả năng tập trung và ghi nhớ.
16. Thay đổi nồng độ cholesterol làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim
Việc hormone estrogen suy giảm có thể dẫn đến những thay đổi mang tính bất lợi về nồng độ cholesterol trong máu. Điều này có thể làm tăng cholesterol lipoprotein mật độ thấp (LDL) được gọi là cholesterol xấu góp phần gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Đồng thời, mức cholesterol lipoprotein mật độ cao (HDL) hay còn gọi là cholesterol tốt giảm ở nhiều phụ nữ khi có tuổi, điều này cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim.
Cách khắc phục rối loạn tiền mãn kinh
Thực hiện chế độ sinh hoạt, nghỉ ngơi thích hợp để giữ tinh thần bình ổn, thanh thản, tránh những cảm xúc tiêu cực.
Chú ý xây dựng chế độ dinh dưỡng đặc biệt cho thời kỳ tiền mãn kinh:
- Cần bổ sung nhiều các loại thực phẩm như rau xanh, ngũ cốc, trái cây, thực phẩm giàu canxi, protein và hạn chế các loại: chất béo, thuốc lá, đồ uống kích thích.
- Ưu tiên các sản phẩm từ đậu nành hoặc cỏ đinh lăng (chứa nhiều chất Estrogen tự nhiên)
- Chú ý bổ sung thêm hàm lượng vitamin D – chất “xúc tác” giúp hấp thụ và chuyển hóa canxi dễ dàng hơn.
Thường xuyên tập thể dục để duy trì sự dẻo dai của hệ xương cơ, giúp tuần hoàn máu đều khắp cơ thể. Những hình thức luyện tập phù hợp với sức khỏe phụ nữ tuổi 50 là đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đạp xe…
Thực hiện lịch khám phụ khoa định kỳ 6 tháng 1 lần để phát hiện các bệnh phụ khoa và xử lý kịp thời ngay từ giai đoạn đầu.
Bổ sung thêm sữa có tỉ lệ phù hợp giữa Canxi, Phốt pho và Vitamin D giúp tăng cường hấp thụ Canxi, tạo hệ xương chắc khỏe, phòng chống loãng xương. Đồng thời có thể chọn sữa có bổ sung chiết xuất tự nhiên từ mầm bông cải xanh Glucoraphanin có tác dụng thúc đẩy và duy trì các phản ứng chống oxi hóa, giúp cơ thể đào thải chất độc. Kết hợp các Vitamin nhóm B, A, C, E và các khoáng chất Kẽm, Magie, Selen giúp tăng cường sức đề kháng, giảm mệt mỏi, ăn ngủ ngon.
Tiền mãn kinh là một giai đoạn không thể thiếu trong quá trình phát triển tự nhiên của chị em phụ nữ. Tuy nhiên để có thể luôn duy trì được một cuộc sống khỏe mạnh và tươi trẻ, các chị em hãy lắng nghe cơ thể mình và chăm sóc sức khỏe ngay từ bây giờ để hạn chế những thay đổi cho cơ thể do sự mất cân bằng estrogen.
TuThuoc24h.net